Tuesday, February 17, 2009

Yesil Cay ve "Teasim"







Hicbir zaman kahve insani olamadim. Cayciyim. Cayin her turunu seviyorum. Bizim demleme siyah cayimiz digerlerini tek gecer ama yesil caya da sans veriyorum. Ozellikle yararlarini ogrendikten sonra.

Caylarin hepsi daha once "baharatlari" anlatirken bahsettigim phenolic bilesiklerden. Bu kocaman bitki-kimyasali bir aile. Polyphenollar da deniyor bunlara. Butun caylar (siyah, yesil, beyaz, kirmizi-oolong-) Camellia sinensis denilen ve polyphenollarla bezenmis bitkiden geliyorlar.

Siyah cay tamamen fermente oluyor, oollong kismen, yesil cay hic fermente olmuyor, beyaz cay ise nerdeyse hic islem gormuyor. Bu ozelliginden dolayi da polyphenollarin en fazla beyaz cayin icinde oldugu soyleniyor. Ama bu demek degil ki beyaz cay yararli digerleri degil, butun caylar yararli, hepsinin kendine gore yararli ozellikleri var. Hatta siyah cayin yesil caydan cok daha fazla komplex polyphenol icerdigi soyleniyor. Siyah cay da tam bir antioksidan deposu. LDL seviyemizi(kolestrol acisindan LDL seytan olandi HDL peri olan:))) dusuruyor. Siyah cayci bir millet olarak bu boyle biline:))))

Ben bu sefer yesil cayin uzerinde durmak istiyorum. Sansasyonel yesil cayin! Japonlar ve Cinliler bu cayin en buyuk tuketicileri. Japonlarinki daha yesilimsi Cinlilerin ictigi sarimsi.

Yesil Cay yine polyphenol grubundan catechin denen bir turu iceriyor. EGCG(epigallocatechin gallete) ise bu turun icinde bir madde. Turunun turu diyelim:)))) Fermentasyon prosesi yuzunden siyah ve oolong caylarda yok. EGCG; kanser hucrelerinin gelismesini onluyor, romatizmaya bagli kireclenmeyi azaltiyor, yaglari yakiyor(zayiflamak isteyenler icin ideal), bagisiklik sistemimizi guclendiriyor, Alzheimer, Parkinson gibi hastaliklara karsi koruyuyor, kanin pihtilasmasini engelliyor(kalp krizi ve felcin zeminini olusturan faktor), siyah cay gibi LDL seviyemizi dusuruyor(seytan kolestrol- bir kac defa tekrarliyorum ki hic bir zaman unutmayiz-ogretme teknigi olarak ogrenmistim). Japonlarda diger irklarla karsilastirildiginda kalp krizi orani cok dusuk. Bu yesil caya baglaniyor.

Yesil Cayi posetten ziyade dokme alirsaniz daha iyi. Suyu isittiktan sonra bir tutam yesil cayin uzerine suyu boca ediyorsunuz, 4-5 dakika bekliyorsunuz, tekrar demlemiyorsunuz. Icine limon kabugu(yararlarini yine anlatmistim daha once) bir de taze zencefilden biraz kesip atarsaniz bomba etkisi gosterir. Hastalanmak ne kelime:))))


Gecen aksam Dupont Circle'a gittigimizde TEASIM diye bir cafe kesfettik, hayatimda ilk defa beyaz cay denedim, tadi tuzu olmayan birsey, bir daha zor icerim. Ama cafenin ortami cok hostu. Amerikalilar kahveci toplum caya ne kadar alisirlar bilemiyorum.